Twórca Techniki Alexandra, Frederick Matthias Alexander (1869-1955),
(to od jego nazwiska powstała nazwa metody) był australijskim aktorem, szukającym sposobu, aby poradzić sobie
z powracającą utratą kontroli nad głosem.
W toku pokonywania zaburzeń oddechowych i głosowych oraz związanych z nimi nawyków (i odruchowych reakcji), odkrył ważne prawidłowości dotyczące funkcjonowania ludzkiego organizmu.
To sprawiło, że wypracowane przez niego środki przywracające sprawne działanie głosu, okazały się skuteczne w pokonywaniu szerokiej gamy innych zaburzeń funkcjonowania organizmu.
Zapoczątkowało to rozwój metody optymalnego wykorzystywania własnych możliwości, jak to nazwał jej autor, optymalnego „władania sobą” (ang. the use of the self).
Wynikało to bowiem z obserwacji, że wiele dolegliwości bólów i niedomagań jest skutkiem nawykowego wprowadzania nadmiernego wysiłku i niepotrzebnych napięć w wykonywanie nawet prostych aktywności, co w rezultacie prowadzi do utraty równowagi i koordynacji pracy organizmu jako całości. W rezultacie wiele codziennych ruchów i aktywności może odbywać się z nadmiernym obciążeniem całego organizmu, ale i prowadzić do nadwerężania różnych partii ciała i organów, czego zwykle nie zauważamy, przyzwyczajeni od lat do takiego stanu.
Stworzona przez FM Alexandra metoda pomaga rozpoznawać nieprawidłowe schematy ruchu i zachowań zarówno na poziomie świadomości, jak i poprzez sygnały fizyczne wysyłane przez system nerwowy. A procedury zmiany nawykowych reakcji powstałe na potrzeby autora z powodzeniem stosowane są do zmiany niekorzystnych nawyków począwszy od tych prowadzących do zwyrodnień i bólu, jak i tych niezbędnych dla maksymalnego wykorzystania potencjału organizmu na potrzeby wystąpień publicznych, osiągnięć sportowych czy kreacji artystycznych.
F.M. Alexander już jako młody ok 20-letni człowiek znany był jako znakomity recytator monologów szekspirowskich, zapraszany na najlepsze australijskie sceny. Niestety podczas rozkwitu kariery zaczął tracić na scenie głos. Diagnozy stawiane przez najlepszych lekarzy nie wskazywały na zaburzenia aparatu głosu, a zalecany odpoczynek nie przynosił spodziewanego efektu. W trakcie dłuższej recytacji pojawiała się chrypka, a po niej bezgłos.
Ponieważ głos nie sprawiał aktorowi problemów w sytuacjach towarzyskich, Alexander doszedł do wniosku, że to sama recytacja nadweręża aparat głosu i utrudnia panowanie nad nim. Nikt nie umiał mu wskazać, jak to się dzieje, rozpoczął więc poszukiwania polegające na obserwowaniu siebie i swojej postawy podczas recytacji w ustawionych pod kątem wielkich lustrach oraz coraz dalej idących eksperymentach.
Obserwacje te doprowadziły aktora do istotnych spostrzeżeń. Zauważył, że podczas recytacji spina szyję i specyficznie ustawia głowę, co powoduje ucisk kręgosłupa szyjnego na krtań. Jednocześnie wyuczona prosta, pewna siebie postawa recytatorska prowadzi do usztywnienia klatki piersiowej, co wyraźnie osłabia oddech. Nie pomagają też, a wręcz prowadzą do spłycenia oddechu, lekko usztywnione nogi, które dodatkowo ograniczają ruchomość przepony.
Wydawało się, że te obserwacje stanowią klucz do rozwiązania problemu, jednak otwarcie drzwi do sukcesu zajęło mu jeszcze sporo czasu, a przeszkody, które pokonywał po drodze, stały się podwalinami późniejszej Techniki.
Kluczowe okazało się spostrzeżenie, że chęć poprawienia niekorzystnych tendencji powoduje natychmiastową, często nieprzemyślaną korektę, zwykle prowadzącą do nadmiernej poprawy lub uzyskiwanej kosztem nadmiernych napięć.
Kolejnym ważnym odkryciem okazał się fakt, że nieprawidłowe reakcje mają miejsce nie tylko podczas działania, lecz już na samą myśl o nim. A także uświadomienie sobie, że niekorzystne nawyki, które potrzebował zmienić, były wynikiem nie tyle jakiegoś braku, niedopatrzenia czy ułomności, lecz raczej nadmiaru, w formie niepotrzebnych napięć, zbędnego wysiłku lub angażowania partii ciała, zwykle nie biorących udziału w danej czynności.
W rezultacie wypracowana przez niego metoda okazała się dotyczyć przede wszystkim pracy na poziomie świadomości i myśli i przejawiać się bardziej w nierobieniu – np. niepotrzebnych ruchów lub zmniejszaniu poziomu napięcia czy wysiłku. Wiązała się również z tworzeniem tzw. „mentalnych kierunków” wspomagających rezygnację ze zbędnych napięć mięśniowych, a wspierających optymalną ich elastyczność i sprężystość w danej aktywności.
Efekty pracy Alexandra stawały się coraz bardziej zauważalne zarówno w postaci lepszej kontroli nad głosem, ale również w znacznej poprawie jakości głosu i różnorodności artystycznego wyrazu. To spowodowało, że zainteresowani osiągnięciami aktora koledzy po fachu zaczęli zwracać się do niego z prośbą o pomoc.
Wykorzystując osiągnięcia dokonane na własnym przykładzie, Alexander zaczął przekazywać swoją wiedzę i umiejętności innym. Przy czym okazało się, że jego praca jest skuteczna nie tylko dla poprawy możliwości głosowych, ale i eliminacji wielu innych dolegliwości i niedomagań.
Zainteresowani osiągnięciami F.M. Alexandra australijscy lekarze zaczęli posyłać swoich pacjentów na sesje techniki Alexandra, nierzadko też publicznie popierali jego metodę. W 1904 roku Alexander zdecydował się przenieść do Wielkiej Brytanii i tam popierany z kolei przez brytyjskich lekarzy rozpoczął w Londynie praktykę nauczania swojej techniki. Za namową brytyjskich lekarzy napisał też 4 książki o wypracowanej przez siebie metodzie.
„Man’s Supreme Inheritance” 1910
„Constructive Conscious Control” 1923
„The Use of the Self” 1931
„The Universal Constant in Living” 1941
Wszystkie te tytuły, w j. angielskim są dostępne w ramach specjalistycznego wydawnictwa publikującego książki o Technice Alexandra: Mouritz, www.mouritz.org
Oprócz lekarzy, również naukowcy z dziedziny m.in. medycyny, fizjologii, anatomii czy antropologii popierali działalność F.M. Alexandra. Byli wśród nich anatom i fizjolog Georg E. Coghill, anatom i antropolog prof. Raymond Dart, fizjolog i farmakolog prof. Rudolf Magnus, filozof John Dewey, laureat Nagrody Nobla z dziedziny fizjologii i medycyny w roku 1932 Sir Charles Scott Sherrington, adwokat, polityk i dyplomata Sir Richard Stafford Cripps. Z kolei biolog i ornitolog prof. Nicolaas Tinbergen, laureat Nagrody Nobla z dziedziny fizjologii i medycyny w 1973 roku poświęcił Technice Alexandra część swojej mowy noblowskiej
Wśród znamienitych osobistości korzystających z sesji Techniki samego F.M. Alexandra byli dramaturg i prozaik George Bernard Shaw oraz pisarz Aldous Huxley, karykaturzysta Ronald Searle czy dyrygent sir Colin Davis. Wiele sław ówczesnego świata artystycznego
z wdzięcznością wypowiadało się o korzyściach uzyskanych dzięki pracy z F.M. Alexandrem. Byli wśród nich aktorzy teatralni: Henry Brodribb Irving, Viola Tree, Matheson Lang, Nora Kerin czy Constance Collier.
Również współcześni artyści: aktorzy, muzycy, sportowcy, podkreślają często zbawienne działania tej metody. Do znanych nam osób należą m.in. Madonna, Dame Judy Dench, Pierce Brosnan; Sting; Jamie Lee Curtis; Jennifer Saunders; Ruby Wax; John Cleese; Robin Williams; Jeremy Irons; Keanu Reeves, William Hurt; Kevin Kline; Paul Newman; Roald Dahl; Yehudi Menuhun; Sir Paul McCartney.
Jeszcze w końcu lat 20tych XX wieku, wiele osób korzystających z sesji u F.M. Alexandra zaczęło posyłać do niego również swoje dzieci. Politycy, lekarze i edukatorzy byli zdania,
że metodę tę powinno się poznawać już w dzieciństwie lub młodości, aby lepiej radzić sobie z przeciwnościami losu.
W 1924 Alexander otworzył w Pendhill niewielką szkołę z internatem dla dzieci w wieku 4-16 lat, łączącą podejście pedagogiczne Marii Montessori z towarzyszącą wszelkim nowym ćwiczeniom i zadaniom Techniką Alexandra Nieco później powstał w Londynie pierwszy trzyletni kurs szkolący przyszłych nauczycieli tej metody.
FM Alexander zmarł w Londynie wieku 86 lat, do końca życia prowadząc zarówno szkołę, jak i praktykę prywatną.
Kontynuujący jego pracę współcześni nauczyciele Techniki Alexandra również często dożywają późnego wieku, pozostając czynnymi zawodowo i zachowując doskonałą formę.
コメント